مقدمه :

اكنون كه در آستانه قرن بيست و يكم به سر مي بريم با توجه به پيچيدگي و تغييرات روزافزون جامعه و رشد ، توسعه فن آوري، مساله فشار رواني در جامعه يك مشكل چشمگير و خطرناك به نظر مي رسد.هر چند كاربرد واژه استرس در روانپزشكي سابقه طولاني دارد ؛‌ولي در سالهاي اخير استفاده از آن در روانشناسي مديريت و رفتار سازماني نيز متداول گرديده و به سبب رايج بودن آن در زندگي اجتماعي افراد، بخشي از مباحث سازماني به استرس اختصاص يافته است.

كسي به درستي نمي داند كه آيا فشار رواني واقعا در حال حاضر بيش از گذشته است يا خير ،‌اما كارشناسان معتقدند نفوذ اين پد يده روزافزون است.دكتر بنسون از دانشگاه هاروارد مي گويد ما در دنيايي از بي ثباتي و عدم امنيت زندگي مي كنيم هر چيزي از تهديد اتمي گرفته تا نداشتن تامين شغلي و اثرات زيانبار داروها گواه اين مدعاست. (اليوت ، 1370، ص13)

استرس فرسودگي بدني يا عاطفي است كه بر اثر مسايل و مشكلات واقعي يا تصوري پديد مي‌آيد. استرس گاه سبب رسيدن آسيبهاي فراواني به فرد و سازمان مي شود .فشار رواني در فرد باعث مي شود كه بدن وظايفي را كه به طور عادي و به سادگي مي‌تواند انجام دهد با دشواري بيشتر به انجام برساند. نزاع با يك همكار ،‌محروم شدن از پاداش ،‌دير رسيدن به سر كار ،‌پيش آمدن يك مشكل مالي و از دست دادن يكي از نزديكان همه نمونه هايي از عوامل فشار زاي رواني فردي است.تغييراتي كه در محيط سازمان پديد مي آيد،‌ همچون تغيير در گردش كار ،‌استفاده از تكنولوژي تازه ، برپايي جلسات اداري ، بحث درباره نيازهاي هر بخش ، بحث هاي مالي و بودجه اي ،‌كمي در آمد موسسه ، قوانين و مقررات محدود كننده ، تزلزل وضع سازماني كاركنان ، فشار مديريت و كارمندان ،‌فشار هيئت مديره يا روساي سازمان بر مدير را مي توان نمونه‌هايي از عوامل فشار رواني سازماني به حساب آورد. (علوي ، 1378، صص 34-33)